पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी १४ फेब्रुवारी (IST) रोजी आपली दोन दिवसांची अमेरिका भेट संपवली. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या दुसऱ्या कार्यकाळातील ही त्यांची पहिली अमेरिका भेट होती. १२-१३ फेब्रुवारी दरम्यान झालेल्या या बैठकीत दोन्ही नेत्यांनी द्विपक्षीय आणि जागतिक मुद्द्यांवर चर्चा केली. या चर्चांमधून अनेक महत्त्वाचे निर्णय आणि करार जाहीर झाले, जे भविष्यात भारत-अमेरिका संबंध अधिक बळकट करण्यास मदत करतील.
धोरणात्मक भागीदारी अधिक मजबूत
मोदी आणि ट्रम्प यांच्यात संरक्षण आणि सुरक्षासह व्यापार, तंत्रज्ञान, ऊर्जा क्षेत्रात सहकार्य आणि लोक-ते-लोक संबंध अधिक दृढ करण्यासंदर्भात चर्चा झाली.
ट्रम्प यांनी मोदींना “सुप्रसिद्ध मित्र” संबोधत भारत-अमेरिका संबंधांचे महत्त्व अधोरेखित केले. “पंतप्रधान मोदी यांचा मी अनेक वर्षांपासून मित्र आहे. आम्ही नेहमीच चांगले संबंध ठेवले आहेत, आणि आता आम्ही पुन्हा सुरुवात करत आहोत,” असे ट्रम्प म्हणाले.
या चर्चेतील महत्त्वाचा भाग म्हणजे भारताने अमेरिकेकडून तेल आणि नैसर्गिक वायू खरेदी करण्याचा घेतलेला निर्णय. ट्रम्प म्हणाले, “आमच्याकडे जगातील सर्वाधिक तेल आणि वायू आहे, आणि त्यांना त्याची गरज आहे. आम्ही व्यापारावर, संरक्षणावर आणि विविध विषयांवर चर्चा करणार आहोत.”
महत्त्वाचे निर्णय आणि घोषणा
संयुक्त पत्रकार परिषदेत ट्रम्प यांनी भारत आणि अमेरिकेमधील “विशेष नाते” अधोरेखित करत विविध महत्त्वाच्या घोषणांची माहिती दिली.
- संरक्षण आणि सुरक्षा: अमेरिकेकडून भारताला लष्करी साहित्य विक्रीत मोठी वाढ होणार आहे. ट्रम्प म्हणाले, “या वर्षापासून भारताला अब्जावधी डॉलरच्या लष्करी उपकरणांची विक्री केली जाईल.”
- प्रगत लढाऊ विमाने: भारताला एफ-३५ स्टेल्थ फायटर जेट्स मिळवण्यासाठी अमेरिका सहकार्य करणार आहे, ज्यामुळे भारतीय हवाई दल अधिक सक्षम होईल.
- तहव्वूर राणा प्रत्यार्पण: २००८ मुंबई हल्ल्याच्या कटात सहभागी असलेल्या तहव्वूर राणा याच्या प्रत्यार्पणास मंजुरी दिल्याचे ट्रम्प यांनी सांगितले.
युक्रेन युद्धावरील मोदींची भूमिका
युक्रेन युद्धाबाबत बोलताना मोदी यांनी जागतिक शांततेसाठी भारताच्या वचनबद्धतेचा पुनरुच्चार केला.
“युद्ध संपवण्यासाठी डोनाल्ड ट्रम्प करत असलेल्या प्रयत्नांचे मी समर्थन करतो. भारत हा युद्धात तटस्थ आहे असे काहींना वाटते, पण मी स्पष्ट करू इच्छितो की भारत हा नेहमीच शांततेच्या बाजूने राहिला आहे,” असे मोदी म्हणाले.
यावेळी त्यांनी रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांच्याशी झालेल्या चर्चेचा उल्लेख करत, “मी पुतिन यांना सांगितले होते की ‘ही युद्ध करण्याची वेळ नाही’. मी त्यांना सांगितले की तोडगा हा चर्चेतूनच निघू शकतो, रणांगणावरून नाही,” असे मोदींनी स्पष्ट केले.
ही भेट भारत-अमेरिका संबंधांसाठी ऐतिहासिक ठरली असून, भविष्यात या सहयोगाचा अधिक विस्तार होईल, अशी अपेक्षा व्यक्त केली जात आहे.