सुप्रीम कोर्टाने उत्तर प्रदेश सरकारच्या चालू कांवड यात्रेसंदर्भातील वादग्रस्त निर्देशावर अंतरिम स्थगिती वाढवली आहे. या निर्देशानुसार, यात्रेच्या मार्गावरील खाद्यपदार्थ विक्रेत्यांनी त्यांच्या मालकांचे आणि कर्मचाऱ्यांचे नावे असलेल्या नेमप्लेट्स लावणे अनिवार्य केले होते, ज्यावर तीव्र वाद झाला होता.
सुप्रीम कोर्टाच्या शुक्रवारी दिलेल्या निर्णयानुसार, या आदेशानुसार कोणत्याही व्यक्तीला आपली ओळख जाहीर करण्यास भाग पाडले जाऊ शकत नाही. हा निर्णय विविध स्तरांवरील टीकेच्या पार्श्वभूमीवर आला आहे, ज्यामध्ये विरोधी पक्षांच्या इंडिया ब्लॉकच्या सदस्यांचा समावेश आहे, ज्यांनी असा युक्तिवाद केला आहे की हा आदेश मुस्लिम आणि खालच्या जातीच्या व्यक्तींवर भेदभाव करतो.
अंतरिम स्थगिती २२ जुलै रोजी लावली गेली होती, आणि उत्तर प्रदेश सरकारने मंगळवारी न्यायालयात आपल्या निर्देशाचे समर्थन केले. राज्य सरकारने तर्क दिला की नेमप्लेट आवश्यकतेचा उद्देश पारदर्शकता सुनिश्चित करणे आणि कांवड यात्रेच्या दरम्यान यात्रेकरूंना त्यांच्या अन्नाबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास सक्षम करणे हा होता. त्यांनी सहभागींच्या धार्मिक भावनांचा आदर करण्याची आवश्यकता अधोरेखित केली, जेणेकरून ते आपल्या श्रद्धेच्या विरोधात अन्न न घेतल्याचे सुनिश्चित होईल.
सविस्तर प्रतिज्ञापत्रात, उत्तर प्रदेश सरकारने “फूड अँड सेफ्टी स्टँडर्ड्स (लायसन्सिंग आणि फूड बिझनेसचे नोंदणी) नियम, २०११” चे विनियमन २.१.१ (५) चा उल्लेख केला, ज्यामध्ये सर्व खाद्य व्यवसायांची नोंदणी आणि मालकाचे फोटो आयडी आणि नोंदणी प्रमाणपत्र उघड करणे अनिवार्य आहे. सरकारने अधोरेखित केले की यात्रेच्या मार्गावर अनेक खाद्यपदार्थ विक्रेत्यांकडे हे क्रेडेंशियल्स नाहीत.
प्रतिज्ञापत्रात आदेशाच्या विरोधात याचिकाकर्त्यांनी मांडलेल्या चिंता देखील समाविष्ट केल्या. यात कांवड यात्रेकरूंच्या कठोर आहार पद्धतींचा उल्लेख केला गेला, जे सत्त्विक आहाराचे पालन करतात आणि कांदा, लसूण आणि इतर तामसिक पदार्थ टाळतात. सरकारने तर्क दिला की या आहार निर्बंधांचे पालन करणे यात्रेची पवित्रता कायम राखण्यासाठी आणि क्षेत्राची शांतता सुनिश्चित करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण आहे.
उत्तर प्रदेश सरकारच्या म्हणण्यानुसार, “यात्रेच्या दरम्यान, एखाद्या गैरसोयीच्या ठिकाणी अन्न ग्रहण केल्याने कांवड यात्रेकरूंची संपूर्ण यात्रा दूषित होऊ शकते.” हा भावना राज्याची धार्मिक सलोखा आणि परंपरागत प्रथांचे पालन करण्याची चिंता प्रतिबिंबित करते.